Babel heeft op 5 oktober de Onze Taal/ANV-Taalboekenprijs in de wacht gesleept! Nadat ik de afgelopen jaren met een ander boek en met dit weblog twee nominaties voor de LOT-prijs niet wist te verzilveren, was het dit keer wel raak. Dagblad Trouw schrijft er dit over.
In de video een korte impressie van de prijsuitreiking. Het volledige juryrapport staat op de Onze Taal-site. Enkele citaten uit recensies staan hier.
Alle goede voornemens ten spijt is het toch weer gebeurd: ik heb een nieuwe taal opgelopen. Terwijl ik eigenlijk nog herstellende was van de vorige.
Die vorige, dat was Vietnamees. Daar had ik me, bij wijze van research voor mijn boek Babel, 2½ jaar lang aan blootgesteld. De ervaring was boeiend, leerzaam en in allerlei opzichten verrijkend, maar de taal onder de knie krijgen? Ho maar. Peuterboeken met veel plaatjes kon ik nog net aan. Maar wat ik uiteindelijk aan gesprekjes kon voeren, mocht geen naam hebben, en zeker niet de naam ‘Vietnamees’. Afgelopen voorjaar wist ik ervan af te komen.
Een half jaar later, eind november, verbleef ik op uitnodiging van mijn Poolse uitgever een week in Warschau en Krakau. Ik vond het er mooi, ik had het erg naar mijn zin met de mensen van de uitgeverij en hun vrienden, en ik ontdekte hoe dichtbij ze eigenlijk wonen: als ik om zeven uur ’s morgens naar Amersfoort Centraal loop, kan ik diezelfde avond nog op Warszawa Centralna of Kraków Główny uitstappen. Zo veel bekoringen verzwakten mijn weerstand, en ik werd toch weer door het studievirus geveld.
Nou staat het Pools bekend als een (voor West-Europeanen) moeilijke taal. Niet zonder reden: het heeft zeven naamvallen, drie woordgeslachten en veel onregelmatigheid in zijn werkwoorden, de woordenschat is grotendeels Slavisch en het onderscheidt twaalf verschillende sisserige klanken die in totaal op zestien manier gespeld worden (in de naam van de stad Szczecin zitten er drie). Ik vind het dan ook enigszins verbijsterend te constateren dat ik na amper zes weken in het Pools al verder ben dan ik in het Vietnamees ooit ben gekomen. Lees verder
Als je boek wordt besproken, moet je als auteur braaf je mond houden. Dat is de richtlijn, en ik hou me daaraan. Wie geschoren wordt, moet stilzitten, zoals het wijze tegeltje zegt. Al bewonderde ik het lef van Marith Iedema, die openlijk reageerde op een recensie die Jeroen van Merwijk schreef over haar boek. Die reactie was van hogere kwaliteit dan de recensie, vond ik, dus dan kan het. Maar ik heb tot nu toe altijd mijn mond gehouden.
Nu heb ik over de recensies van mijn boeken ook weinig te klagen de laatste jaren: de meeste waren positief, en de kritische waren zinnig. Ik heb het dan over recensies in journalistieke media en op particuliere blogs. Heel anders zit het met websites van boekhandels en op lezersplatforms, waar elke lezer snel even zijn complimenten of grieven kan intikken. Daar zit namelijk, naast doordachte lof en kritiek, nogal wat troep tussen. Toch hou ik zelfs dan wijselijk mijn mond. Ga ja daar als auteur tegen in, dan vergroot je vooral de attentiewaarde van zo’n ‘bespreking’. Je wrijft in de vlek, om nog een vaste uitdrukking aan te halen.
Dat probleem doet zich natuurlijk niet voor als ándere lezers het voor je opnemen. Dat heeft een tijdje terug Larry Davidson gedaan, een mij onbekende Amerikaanse blogger. Ook hij stoorde zich aan een aantal recensies van Babel op Amazon. Die heeft hij daarom aandachtig en met een scherp mesje gefileerd, tot hij er geen graten meer in vond. Ik kan die man wel zoenen! Maar aangezien hij helemaal in Weston, Massachusetts woont, beperk ik me ertoe om hem te hier hulde te betonen en naar zijn werkelijk zeer leesbare blogpost door te verwijzen.
Overigens, het zal wel toeval zijn, maar sinds hij dat stukje een half jaar geleden plaatste, is de gemiddelde score gestegen van 3,5 ster naar 4 sterren.
Larry’s beginzin: As Tom Lehrer famously said, “the reason most reviews on Amazon are so atrocious is that they were written by the people.” De rest staat hier.
Waarom heb ik Wat je zegt, gaat vanzelf zo gulzig verslonden?
Niet omdat ik er zo vreselijk veel nieuws in heb gelezen. Natuurlijk bevatten de columns van Liesbeth Koenen hier en daar informatie die me verraste. Van het ‘medisch jij’ had ik nog nooit gehoord. Het Jaderlands kende ik niet. Dat sjiek (voor ‘tabakspruim’) de juiste Nederlandse spelling is van wat in het Frans chique heet – nieuw voor me. En uiteraard hoorde ik ook Liesbeths persoonlijke anekdotes en lotgevallen voor het eerst, want al heb ik haar een paar keer met genoegen gesproken, haar goed kennen doe ik niet. Lees verder
‘Stadt Colombe’, 1690
De meeste koloniale mogendheden hebben, vooral in de negentiende en begin twintigste eeuw, nogal geaarzeld of ze hun overzeese onderdanen al dan niet de koloniale taal zouden leren. Zulk onderwijs zou hen ook kennis laten maken met westerse ideeën over vrijheid en gelijkheid, en daar kon alleen maar gedonder van komen. Dat bleek uiteindelijk ook te kloppen, al zien wij dat ‘gedonder’ nu als de opmaat naar dekolonisatie en dus een stap de goede kant op.
Over de Nederlanders wordt vaak gezegd dat ze zo weinig taaltrots hadden dat ze het Nederlands nooit hebben proberen te verspreiden in de overzeese gebiedsdelen. Daar valt veel op af te dingen: hoe het de Europese talen is vergaan na de onafhankelijkheid van de voormalige koloniën, hangt nauwelijks samen met het taalbeleid van de kolonisator, laat staan met diens taaltrots. (Waar het wel mee samenhangt, vertel ik in hoofdstuk 7 van Babel.) Lees verder
Een vrolijk berichtje bij het aanbreken van het weekend: BABEL is genomineerd als Taalboek van het jaar! Dat is een nieuwe prijs van Genootschap Onze Taal, dagblad Trouw en het Algemeen-Nederlands Verbond.
Er zijn naast BABEL. De 20 reuzentalen van de wereld nog vijf kandidaten. Van rechts naar links:
* Het groot Vlaams vloekboek en (hier onzichtbaar) zijn tweelingzusje Het groot Nederlands vloekboek, door Fieke Van der Gucht en Marten van der Meulen Lees verder
In het Nederlands is een storm een hevige wind. En dan niet één vlaag, woesj en voorbij, maar één die een poos aanhoudt.
In het Engels is een storm iets anders. Verschillende woordenboeken geven verschillende omschrijvingen, maar de kern van de betekenis is zo iets als ‘heftig weer’: veel regen of kletterende hagel, dichte sneeuwval of donder en bliksem. Sterke wind is daarbij volgens de meeste omschrijvingen zeker mogelijk, maar niet essentieel.
Rainstorm
Samenstellingen als rainstorm, hailstorm, thunderstorm en snowstorm betekenen daarom in het Engels ook iets anders dan je zou denken: het zijn respectievelijk een hoosbui, heftige hagel, een onweer en zware sneeuwval. Het kan er hard bij waaien, vooral bij snowstorms, maar het hoeft niet per se. Alleen een windstorm moet waaien, want dat is zijn kernactiviteit. Lees verder
