Wat zit er toch veel Frans in het Nederlands! En als gevolg daarvan: wat kennen we toch veel Franse achtervoegsels: –aire (denk aan ons ordinair), –if (denk aan actief), –ture (aan avontuur), –esse (aan prinses en delicatesse), –ance (cadans), –eux (fameus), –tude (attitude). Twee van de moeilijkst herkenbare zijn nog –té (bij ons -teit, zoals in realiteit) en –ion (bij ons -ie, zoals in opinie), maar die komen dan weer zo veel voor dat we ze bijna automatisch begrijpen .En het gaat maar door, want deze lijst is lang niet compleet: -ien, -esque, -eur, -iste…

En wat kennen we daardoor veel Romaanse achtervoegsels! Want vrijwel zonder uitzondering zijn Franse achtervoegsels ook makkelijk te herkennen in het Italiaans, Frans en Portugees: ordinário, activo, aventura, principessa, cadencia, famoso, atitud. En ook de ‘moeilijke’ zijn weer meer écht moeilijk zodra je er een paar gezien hebt: realidad, calidad, capacidad; opinião, edição, injeção.

Zelf leg ik die verbanden al jaren, meestal maar half bewust. Maar nu ik ze netjes op een rijtje zet en er voorbeelden bij plaats, ben ik bijna gechoqueerd hoezéér de Romaanse talen met elkaar in de pas lopen, hoe nauwkeurig de hoofdlijnen met elkaar overeenkomen. En ook: hoeveel van die gezamenlijke elementen in het Nederlands makkelijk terug te vinden zijn.

Bijna gechoqueerd, maar vooral blij. Want tot nu toe komt de premisse van mijn boek-in-aanbouw telkens uit: als je goed Nederlands en Engels kent en je hebt schoolkennis van het Frans en Duits, kun je ook makkelijk een heel eind komen met het lezen van die andere zeven talen (Fries, Deens, Noors, Zweeds, Italiaans, Spaans en Portugees).

Gelukkig maar. Want het zou toch knap pijnlijk zijn als ik halverwege het project moest concluderen: nee, foutje, het kan toch niet.

****

Dit is aflevering 10 van een doorlopende serie over het schrijven van mijn boek ‘Leer in zeven dagen zeven talen lezen’. Update: Koop het bij je favoriete boekhandel of bestel het hier.