In het Frans zeg je niet ‘à le’, maar au en niet ‘de les’, maar des. Die samensmeltingen kennen we natuurlijk: café au lait, Terre des Hommes. Maar blader je vervolgens door een Italiaans grammaticaboekje, dan slaat de schrik je om het hart: daar vind je 37 van die vormen, en die worden bij voorkeur in een overweldigend grote tabel gepresenteerd. Daar komen niet alleen de voorzetsels de en a in voor, maar ook su (het Franse sur), in (gewoon ‘in’) en da (met tal van betekenissen).

Maar die grote tabel is niet echt nuttig. De Italiaanse samensmeltingen van voorzetsel plus lidwoord zijn ontzettend regelmatig, dus je hebt er meer aan als de systematiek even uit de doeken wordt gedaan.

Over het voorzetseldeel van elke samensmelting hoef je alleen maar dit te weten: meestal staat daar gewoon het onveranderde voorzetsel, maar zie je ne-, dan moet je in lezen, en waar je de- ziet, moet je di lezen (of gewoon het Franse de).

Aan het eind, waar het lidwoord zich verstopt, gelden deze regels:

• eindigt het op -i? Dan is enkel de spatie weggemoffeld: dagli = ‘da gli’.
• eindigt het op -l? Die staat voor il. Dus sul = ‘su il’.
• staat er een dubbele l in? Lees dan de eerste l als een spatie. Dus alla = ‘a la’.

Daarmee zijn 35 van de 37 vormen opgehelderd. De enige andere twee die in het hedendaagse Italiaans nog voorkomen zijn samensmeltingen met con (‘met’): col (= con il) en coi (= con i).

Klaar. Hoe de samensmeltingen dei, nello en en sull’ in elkaar zitten, kun je zelf uitvogelen. En ook de titel van dit blogje is nu woord voor woord vertaalbaar. (Niet dat hij een zinnige zin behelst.)

Kijk, zo leer je in zeven dagen zeven talen lezen.

****

Dit is aflevering 5 van een lange serie over mijn boek ‘Leer in zeven dagen zeven talen lezen’. Update: Koop het bij je favoriete boekhandel of bestel het hier.