De Week van het Nederlands is bezig. Ik zal daarom elke dag een stukje uit mijn laatste boek Vakantie in eigen taal hier op het blog plaatsen. 

Het vooraf zo magische jaar 2000 heeft de wereld niet veranderd, op één kleinigheid na: de namen van decennia zijn omslachtiger geworden. In plaats van ‘de jaren vijftig’, ‘de jaren tachtig’, enzovoort schrijven veel mensen sindsdien ‘de jaren vijftig van de vorige eeuw’, ‘de jaren tachtig van de twintigste eeuw’, enzovoort.

Waarom? Ik bedoel: van welke eeuw anders?

Dat in mijn teksten elk woord onmisbaar is, zou ik niet willen beweren – het oor wil ook wat tenslotte – maar de toevoeging ‘van de twintigste eeuw’ is vrijwel altijd overbodig. De werkwoordstijd van de zin maakt duidelijk genoeg dat het gaat om de jaren zoveel jongstleden, niet aanstaande, en de context doet dat meestal ook nog eens.

Behalve overbodig is de toevoeging ‘van de twintigste eeuw’ ook nog eens pretentieus. Verwacht de nijvere schrijver nou echt nog eeuwenlang gelezen te worden?

Collega’s, doe dat nou niet. Op een enkeling na zijn we binnenkort gereduceerd tot vage herinneringen van een handjevol nabestaanden, en ook die hebben het eeuwige leven niet. Tegen de tijd dat de formulering ‘de jaren vijftig’ dubbelzinnig wordt (“Bedoelt ie nou de jaren 1950 of 2050?”) zijn wij, jij en ik, dood en als schrijvers vergeten. En in het onwaarschijnlijke geval dat onze teksten iemand dan toch nog onder ogen komen, zal die persoon aan de hand van vele signalen – woordkeuze, spelling, kennelijke stand van de techniek – kunnen zien dat we schrijvers van rond 2000 zijn. Wij, jij en ik, kunnen immers schrijvers van rond 1900 óók feilloos herkennen.

Of dacht je echt dat de Tachtigers – Kloos, Verwey, Perk, enzovoort – tijdgenoten van Lubbers, Reagan en Gorbatsjov waren?