Een dezer dagen verschijnt Taalvoutjes – het boek 4, deel 4 in de gelijknamige serie dus. Het bevat naast een flinke dosis amusant taalleed ook een aantal columns, waaronder deze van mij:

Techniek die in onze jeugd al bestond, maakt deel uit van de wereld zoals die nu eenmaal is. Wat in onze vroege volwassenheid is uitgevonden, ervaren we als vooruitgang. Maar wat daarna nog erbij komt, dat deugt niet. Dat schreef Douglas Adams, en hij heeft me door: tv’s vind ik doodgewoon, computers geweldig, maar drones maken me onrustig.

Wat Douglas niet zag, is dat het óók opgaat voor taal. Als kind leren we de norm, als jongvolwassene staan we open voor vernieuwing (ik heb een tijdlang konsekwent ‘teorie’ gespeld), maar wat daarna verandert, is fout. Ergens in de 30 worden we conservatief en gaan mopperen.

‘At the end of the day wil je ze niet brainwashen’, zegt iemand, en ik voel een puristische sputter opkomen.

‘Hoe gaaf is dat?’ – en ik moet me inhouden om niet te antwoorden: ‘Geen idee. Hoe gaaf dan?’ (Dat inhouden mislukt soms.)

‘Het vaailighaaidsbelaaid van de raaiksoverhaaid’, zegt mijn vrouw, want een jongere partner heeft ook nadelen.

En spelfouten, overal spelfouten. Zelfs het Groene Boekje staat er al twintig jaar vol mee.

Ik ben dan ook al 51. In de spiegel ontdek ik steeds meer huidvouwtjes, in de buitenwereld steeds meer taalfoutjes. Of niet? Die rimpels, ja, die zijn er. Maar de taal, wordt die echt zo mishandeld? De mensen om mij heen praten en schrijven hún Nederlands, en dat is anders dan het mijne. In mijn hoofd gaat er telkens een rode streep doorheen. Maar de stap van ‘anders’ naar ‘fout’, die zet ík dus. Ik, de taalgod in het diepst van mijn gedachten; ik, gezeten in mijn ziel ten troon, nog boven Taalunie en rijksgeboôn. Kortom, die taalfoutjes maak ik zelf. Ze ontstaan pas áchter mijn voorhoofd, vlak bij die huidvouwtjes aan de buitenkant.

Met de rimpels heb ik me al jaren geleden verzoend: ik kreeg er eindelijk een karakteristieke kop van. Voor mij geen Botox; ik ben gehecht aan mijn schoonheidsvouwtjes. Zal het me ooit lukken om ook andermans taal met diezelfde milde blik te bezien? Niet als iets vol foutjes, maar met karaktervolle vouwtjes? Het zal me benieuwen.

****

Taalvoutjes – het boek 4, van Davidfonds en Van Dale, is voor € 12,95 te koop. En Vakantie in eigen taal is nog steeds verkrijgbaar!