Het Nederlandse naamvalssysteem is ongeveer zo actueel en relevant als het Indisch koloniaal recht of dat klassieke kookboek, ‘Heerlycke recepten met dodovleesch en -eiers’. De naamvallen zijn (buiten de voornaamwoorden) niet alleen in onbruik geraakt; wat er nog van over is, wordt niet meer begrepen.

Ter illustratie, om niet te zeggen ten bewijze, wil ik hier het net verschenen meinummer van Onze Taal ter tafel brengen (of ten tonele voeren). Jacco Snoeijer schrijft daarin dat deurwaarders ‘een warme band [hebben] met het multifunctionele voorzetsel te, bij voorkeur te gebruiken in de tweede naamval. Een willekeurige greep levert op: te eniger tijd, te gelegener tijd, ten verzoeke, ten titel (…).’

Leuk gezegd, en sowieso een leuk stuk trouwens. Alleen, er is hier geen tweede naamval te bekennen. Het voorzetsel te ‘regeert’ namelijk, zoals dat heet, de derde naamval. De r’s van eniger en gelegener geven daarover geen uitsluitsel, maar de n van ten wel. Als verzoek in de tweede naamval stond, zou er bovendien verzoeks staan: vergelijk ten huize van (derde) met vrouw des huizes (tweede). Sinds ik een joviale verstandhouding met de Duitse naamvallen heb ontwikkeld, let ik er in oude Nederlandse teksten ook op – vandaar dat ik deze esoterische kennis paraat heb.

Snoeijers artikel gaat niet over naamvallen, dus het is niet zo gek dat hij hier even mistast. Wat me wel verrast, is dat het foutje zich langs de eindredacteurs en meelezers van Onze Taal heeft weten te wurmen. Ik ken die mensen, en ik weet dat het geduchte vaklui zijn die elke letter keuren, elk woord op de tong proeven en elke zin tegen het licht houden, één oog dichtgeknepen, het voorhoofd gefronst in concentratie. Hun inspanningen hebben me al voor heel wat missers behoed. Spelling, grammatica, interpunctie, verhaalopbouw, betekenisnuances en meer: de subtiliteiten van onze taal hebben voor de mensen van Onze Taal weinig geheimen. Maar het naamvalssysteem is zelfs hun te machtig.

Lang geleden viel God me tegen, onlangs reed president Obama een scheve schaats en nu blijkt Onze Taal feilbaar. Ouder worden is kwijtraken.